-
چهارشنبه بیست و هشتم تیر ۱۴۰۲
-
13:21
ساختار بدن مگس
مانند تمامی حشرات، بدن مگس خانگی به سه بخش تقسیم شده است (سر، قفسهی سینه و شکم)، بخش اسکلت بدن و شش پای بندبندی. همچنین مگس ها یک جفت بال شفاف دارند.
زبان مگس مانند زبان پروانه لوله ای است و بدنش استخوان و ریه ندارد. عمل تنفس به وسیله مساماتی که در قسمت های مختلف بدن او وجود دارد انجام می گیرد. پاهای مگس مخصوص خود این حشره است. زیرا این پاها دارای سوپاپ هایی است که به وسیله آن مگس قادر است روی شیشه یا سقف اتاق به آسانی راه برود و پایین نیفتد.
مگس با استفاده از پاها و دهان خود غذا را می چشد. بدن مگس پوشیده از موهای نازکی است که گاهی آنها را به وسیله پاهای خود تمیز می کند.
اندازه ی مگس های بزرگسال شش تا 12.5 میلیمتر است و پهنای بال آنها 13 تا 15 میلیمتر می باشد. مگس خانگی خاکستری تیره بوده و چهار خط تیره رنگ روی قفسه ی سینه ی خود دارد. مگس ها تنها مایعات می خورند اما می توانند با بزاق دهان خود بسیاری از غذاهای جامد را به مایع تبدیل کنند.
قفسه ی سینه ی مگس آبی یا حتی سیاه است و چهار خط تیره ی طولی روی پشت آن قرار دارد. تمام بدن مگس با پوششی مو مانند گرفته شده است. اغلب مگس های ماده کمی از نرها بزرگتر هستند و فضای بیشتری بین چشم های قرمز آن ها خالی است. شفیره ی مگس در شرایط مختلف از 8 تا 20 میلی گرم متغیر است.
مگس های بالغ، به طور معمول حدود 2 هفته و نیم عمر دارند اما در دماهای پایین تر، حتی تا 3 ماه هم می توانند زنده بمانند؛ همچنین، نوزاد مگس ها تنها 24 ساعت پس از تخم گذاری، از تخم بیرون آمده و متولد می شود.
چرخه ی زندگی مگس
مگس تخم هایش را معمولاً درون زمین، شکاف ها، چوب و یا کودهای حیوانی می ریزند. این تخم ها در عرض یک تا چهار ساعت به لارو تیدیل می شوند. لارو مگس در مرحله ی چها روزه اش (همانند لارو تمام حشرات دیگر) از گیاهان یا مواد حیوانی پوسیده تغذیه می کند.
همچنان که لارو بزرگ می شود، به حالت شفیرگی (حالتی که پنج روز زمان می خواهد) در می آید. در این فاصله، حشره همان طور که در حالت دگرگونی است، استراحت هم می کند.
هر مگس ماده می تواند تقریباً در طول عمر خود 500 تخم بگذارد، این تخم ها در چندین گروه 75 تا 150 تایی هستند. تخم ها سفید و حدود 1.2 میلیمتر هستند. پس از یک روز لارو از تخم بیرون می آید. آن ها از مواد ارگانیک مانند زباله ها، مردار و یا مدفوع تغذیه می کنند. لاروها سفید و رنگ پریده بوده و 3 تا 9 میلیمتر هستند. لاروها پا نداشته و انتهای دهانشان باریک است. چرخه ی زندگی در مرحله ی لارو 14 تا 36 ساعت است.
در چهارمین مرحله ی زندگی آن ها به یک مکان خشک و سرد رفته و تبدیل به شفیره می شوند. شفیره قرمز مایل به قهوه ای و حدود 8 میلیمتر است. مگس های بالغ از شفیره به وجود می آیند.
مگس بالغ در طبیعت دو هفته عمر می کند و اگر در شرایط مساعد آزمایشگاهی باشد کمی بیشتر زنده خواهد ماند. با تبدیل از شفیره رشد مگس کامل می شود. مگس های کوچک همیشه مگس های جوان نیستند بلکه علت کوچکی آن ها تغذیه ی ناکافی در دوران لارو است.
36 ساعت بعد از خارج شدن از حالت لارو مگس ماده آماده ی جفتگیری است. مگس نر برای انتقال اسپرم به ماده بر پشت او قرار میگیرد. اغلب ماده تنها یکبار جفتگیری می کند و اسپرم را نگه می دارد تا از آن برای چندین بار تخمگذاری استفاده کند. رشد مگس به گرمی هوا بستگی دارد. هرچه هوا گرمتر باشد مگس ها سریعتر بزرگ می شوند.
مگس ها معمولاً در فصل زمستان می میرند. با این همه برخی از آنها زمستان را پشت سر می گذارند، اما این کار فقط در وضعیت کاملاً مطلوب امکان پذیر است. مگس ها اگر بتوانند داخل انبارها یا داخل اماکن مسکونی (یعنی جاهایی که مواد آلی و گرمای کافی برای خوردن و تولید مثل وجود دارد) پناه بگیرند، می توانند زمستان هم زنده بمانند.
رژیم غذایی مگس ها
مگس ها به دلیل داشتن رژیم غذایی متفاوت، در مکان های مختلفی دیده می شوند و منبع غذایی مهمی برای بسیاری از حیوانات نظیر قورباغه ها، وزغ ها، مارمولک ها و پرندگان محسوب می شوند. مگس ها بطور گسترده در میان انسان ها زندگی می کنند و می توانند عامل پراکندگی بیماری ها شوند.
مگس ها از شیرابه های مواد غذایی استفاده می کنند. آن ها با استفاده از خرطوم خود شیرابه ها را به داخل دهان می رسانند. مگس ها گاهی بزاق خود را بر روی مواد جامد می ریزند و آنها را حل کرده و به صورت شیرابه مصرف می کند که در این حالت مقداری از میکروب های دهان خود را وارد محیط های غذایی می کند
مگس های خانگی به کثیفی شهرت دارند چون عادت دارند روی زباله بنشینند و از انواع غذاهای درحال گندیدن، لاشه حیوانات و فضولات تغذیه کنند.
مگس لاشه یکی از فراوان ترین حشرات در اطراف لاشه حیوانات است. اینها در نواحی شهری زیادند و اغلب در اطراف کارخانه های فرآوری محصولات گوشتی، مراکز دفع زباله و کشتارگاه ها مشاهده می شوند.
انتقال بیماری به وسیله مگس
چگونگی گسترش بیماری ها توسط مگس بسیار مفصل است. مگس ها، ناقل بسیاری از بیماری ها هستند. این بیماری ها عبارتند از: حصبه، شبه حصبه (paratyphoid)، وبا، اسهال خونی، گاستروآنتریت، آمیبیاز، آلودگی های کرمی، بیماری فلج اطفال، ورم های ملتحمه، تراخم، سیاه زخم، وياوز.
بیماری های مزبور بیشتر بیماری هایی هستند که از راه مکانیکی به وسیله مگس به انسان انتقال پیدا می کنند.
راههای انتقال بیماری از مگس ها
مگس ها از راه های زیر بیماری ها را به انسان انتقال می دهند:
انتقال مکانیکی: مگس ها ناقل مکانیکی مؤثری در گسترش بیماری ها به شمار می آیند. این حشرات میکروب ها را با پاها و ساق های پرموی چسبناک خود منتقل می کنند. عوامل بیماری زا، تخم کرم ها و کیست انگل ها در بدن مگس ها دیده شده است و از این رو این حشره را حمال عفونت نامیده اند.
استفراغ: برگرداندن محتوای معده یا دفع استفراغ، یک کشت پر از میکروب است. مگس که عادت به استفراغ دارد، خوراکی ها را آلوده کرده و به این ترتیب بیماری ها را منتقل می کند.
دفع مدفوع: فضولات مدفوع مگس دارای شمار بسیار زیاد میکروب و هم تخم و کیست انگل های روده ای است. مگس که عادت به دفع پی در پی مدفوع دارد، این بیماری ها را انتقال می دهد.
دو حقیقت علمی درباره ی مگس ها :
• سطح خارجی مگس حاوی پادزهرهایی است که میکروب ها و ویروس ها را از بین می برد.
• بهترین شیوه برای آزادسازی این پادزهرها فروبردن مگس در مایعات است.