-
سه شنبه بیست و پنجم اردیبهشت ۱۴۰۳
-
22:33
پشه آئدس چیست؟
پشه آئدس که تحت عنوان ببر آسیایی نیز شناخته میشود در مناطق استوایی جهان بهویژه آسیای جنوب شرقی از جمله مالزی وجود دارد. این پشه ناقل بیماریهای خطرناک و کشندهای از جمله تب دنگی است که در بسیاری از کشورها شیوع یافته و تلفات انسانی بسیاری نیز داشته است.
پشه آئدس
آئدس نام پشهای است که تحت عنوان ببر آسیایی نیز شناخته میشود و بیشتر در مناطق استوایی جهان بهویژه آسیای جنوب شرقی دیده شده است. نیش پشه آئدس منجر به تب دنگی یا استخوانشکن میشود و کسی که مورد گزش این پشه قرار گیرد، پس از گذشت چند روز از علائم سطحی، احساس بهبود موقت میکند و سپس به صورت ناگهان دچار کما و حتی مرگ خواهد شد.
پشههای آئدس از نظر ظاهری متمایز هستند زیرا علائم سیاه و سفید قابل توجهی روی بدن و پاهای خود دارند. برخلاف اکثر پشههای دیگر، آنها فعال هستند و فقط در طول روز نیش میزنند.
علائم نیش پشه آئدس
تب دنگی از طریق پشهای تحت عنوان آئدس به انسان منتقل میشود که علائم آن سردرد، کمردرد، تب معمولاً شدید و در برخی موارد خارج و جوش در قسمتهای مختلف بدن است.
محل زندگی پشه آئدس
پشه آئدس که بسیار خطرناک است در بشقابهای زیر گلدان و گیاه بامبو و نقاطی که آب کولر جمع میشود، زندگی میکند و در صورت مشاهده این پشه خطرناک نیاز است تا فاصله یک کیلومتری از مکان رؤیت آن ضدعفونی شود.
تب دنگی چیست؟
تب دنگی بیماری دردناک و ناتوانکنندهای است که از طریق پشه آئدس به انسانها منتقل میشود و باعث عفونت نیل غربی و تب زرد میگردد. تب دنگی به عنوان تب استخوانشکن نیز شناخته میشود، زیرا دردی که بیمار تحمل میکند به اندازه شکستن استخوانها شدت دارد. بعضی از نشانههای تب دنگی شامل تب، سردرد، حساسیتهای پوستی مشابه سرخک و درد ماهیچهها و مفاصل است، دیگر علائم تب دنگی عبارت است از:
تب ناگهانی شدید
سردردهای مکرر و شدید
درد در پشت چشمها
درد شدید در مفاصل و ماهیچهها
خارش پوست
خونریزی بینی یا لثه
کبود شدن بدن به راحتی
درمان نیش پشه آئدس
در صورت آلوده شدن به ویروس، پشه آئدس هیچ درمان خاصی وجود ندارد، اما برای کنترل علائم دردهای ماهیچهای و تب میتوان از کاهشدهندههای تب و مسکن استفاده کرد. بهترین انتخاب برای درمان این علائم استفاده از استامینوفن یا پاراسماتول است. بیمار مبتلا به تب دنگی نباید از داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی مانند ایبوبروفن و آسپرین استفاده کند، زیرا این داروها سبب نازک شدن عروق خونی و کاهش خونریزی میشود.
تاریخچه بیماری دنگی
بیماری دنگی پیشینه بسیاری دارد و نخستین مورد آن در سالهای بسیار دور مشاهده شد. در یک دانشنامه پزشکی چینی که از دوران «خاندان جین» که بین سالهای 265 تا 420 میلادی زندگی میکردند از شخصی صحبت شده که احتمالاً به تب دنگی مبتلا شده است. اسناد مکتوبی از قرن هفدهم نیز وجود دارد که بیانگر احتمال همهگیری دنگی بوده است، اما محتملترین گزارشهای همهگیری دنگی مربوط به سالهای 1779 تا 1780 است که آسیا، آفریقا و شمال آمریکا را در بر گرفته است. در سال 1906 دانشمندان ثابت کردند که مردم از پشههای آئدس عفونتهایی را دریافت میکنند سپس در سال 1907 دانشمندان نشاندادند که ویروسی موجب تب تنگی میشود. تب دنگی دومین بیماری در آن زمان بود که ثابت شد عامل آن ویروس است و پس از کشف آن جان برتون کلیلند و جوزف فرانکلین سایلر به مطالعه ویروس دنگی پرداختند و راههای گسترش آن را کشف کردند.
علت بیماری تب دنگی چیست؟
تب دنگی توسط ویروسی با همین نام ایجاد میشود. در سیستم علمی که ویروسها را دستهبندی و نامگذاری میکند، ویروس دنگی در خانواده فلاوی ویرید قرار میگیرد و از جنس فلای ویروس محسوب میشود. دیگر ویروسهای این خانواده نیز میتوان به تب زرد، نیل غربی، التهاب مغز، آنسفالیت ژاپنی، آنسفالیت منتقل شده از ساس، بیماری جنگل کیاسانور و ویروس تب هموراژیک امسک اشاره کرد.
راههای انتقال تب دنگی
در بیشتر مواقع ویروس دنگی توسط پشه آئدس بهخصوص گونه آجیپتی انتقال پیدا میکند؛ این پشهها اغلب بین عرض جغرافیایی 35 درجه شمال و 35 درجه جنوبی و در ارتفاع کمتر از هزار متر زندگی میکنند. پشه آئدس معمولاً در روز نیش میزند و یک گزش ساده میتواند منجر به ابتلای انسان شود؛ البته گاهی نیز انسانها ویروس را به پشه دنگی منتقل میکنند، اما به نظر میرسد این ویروس هیچگونه آسیبی به پشههای آلوده وارد نمیکند.
نحوه تشخیص بیماری دنگی
تب دنگی بهطور معمول با معاینه شخص و مقایسه نشانههای آن با دنگی تشخیص داده میشود. احتمال تشخیص دنگی توسط پزشکان متخصص در نقاطی که این بیماری شایع است، بسیار زیاد است؛ البته در مراحل اولیه دنگی، تشکیل آن از عفونتهای ویروسی دیگر بسیار دشوار است.
-
یکشنبه بیست و سوم اردیبهشت ۱۴۰۳
-
22:44
عوامل زیان آور بیولوژیکی در محیط کار میتواند به طور قابل توجهی بر سلامت و رفاه کارکنان تأثیر بگذارد. این عوامل طیف وسیعی از عوامل بیولوژیکی از جمله باکتریها، ویروسها، کپکها و آلرژنها را در بر میگیرند که میتوانند منجر به اثرات نامطلوب سلامتی شوند. درک و پرداختن به این عوامل برای حفظ محیط کار ایمن و سالم بسیار مهم است.
عوامل زیان آور بیولوژیک چیست؟
عوامل بیولوژیکی مضر که به عنوان عوامل زیستی مضر نیز شناخته میشوند، میکروارگانیسمها، سموم یا سایر مواد بیولوژیکی هستند که میتوانند باعث آسیب یا مرگ انسان، حیوانات یا گیاهان شوند. این عوامل برای سلامتی انسانها خطرات زیادی را به همراه دارند. عوامل زیان آور بیولوژیک در محیط کار نیز وجود دارند که باید آنها را شناسایی و از بین برد تا آسیبی به کارکنان وارد نشود.
عوامل زیستی را میتوان بر اساس نحوه عملکرد، انتقال و شدت بیماری که ایجاد میکنند به دستههای مختلفی طبقه بندی کرد. برخی از نمونههای رایج عوامل بیولوژیکی مضر شامل باکتریهایی مانند سیاه زخم (باسیلوس آنتراسیس)، ویروسهایی مانند آبله (ویروس Variola)، سمومی مانند ریسین و قارچهایی مانند عوامل ایجاد کننده مننژیت قارچی (Cryptococcus neoformans) میشود.
نام “عوامل بیولوژیکی مضر” برای بیان واضح ماهیت خطرناک این مواد انتخاب شد. این به عنوان یادآوری از ویرانی بالقوهای است که میتواند در اثر انتشار چنین عواملی ایجاد شود. اصطلاح “مضر” بر تأثیر منفی این عوامل بر موجودات زنده تأکید دارد، در حالی که “بیولوژیکی” به منشأ طبیعی آنها به عنوان موجودات زنده آنها اشاره دارد. عوامل زیان آور بیولوژیک در محیط کار میتواند سلامت کارکنان و مراجعه کنندگان را به خطر بیندازد.
اهمیت پیشگیری و جلوگیری از آنها
با توجه به عوامل زیان آور بیولوژیکی در محیط کار، امید است که افراد و سازمانها در تشخیص، پیشگیری و واکنش به شیوع یا انتشار عوامل بیولوژیکی مضر هوشیار باقی بمانند. این نام خود به عنوان یک فراخوان برای اقدام عمل میکند و اهمیت اقدامات ایمنی زیستی قوی، سیستمهای نظارتی و آمادگی برای کاهش خطرات مرتبط با این عوامل را به ما یادآوری میکند.
در نتیجه، عوامل بیولوژیکی مضر تهدید قابل توجهی برای سلامت عمومی هستند. نام “عوامل بیولوژیکی مضر” نشان دهنده ماهیت خطرناک و آسیب احتمالی این مواد است که به عنوان یادآوری دائمی نیاز به اقدامات پیشگیرانه در پیشگیری و واکنش به حوادث مربوط به آنها است.
عوامل زیان آور بیولوژیکی در محیط کار شامل چه مواردی است؟
عوامل زیان آور بیولوژیک در محیط کار میتواند خطرات قابل توجهی برای سلامت و رفاه کارکنان ایجاد کند. این عوامل طیف وسیعی از عوامل بیولوژیکی را در بر میگیرند که میتوانند اثرات نامطلوب مختلفی بر روی افراد ایجاد کنند. بیایید برخی از رایجترین عوامل بیولوژیکی مضر موجود در محل کار را بررسی کنیم.
باکتریها
باکتریها موجودات میکروسکوپی هستند که تقریباً در همه جا از جمله محل کار یافت میشوند. برخی از باکتریها مانند استافیلوکوک، استرپتوکوک و E. coli میتوانند باعث عفونت و بیماری شوند. اقدامات بهداشتی نامناسب، نظافت ناکافی و حمل نادرست مواد غذایی میتواند به گسترش باکتریها در محل کار کمک کند.
کشاورزان یا پرسنل آزمایشگاه، در معرض خطر ابتلا به بیماریهای منتقله از حیوانات هستند. این بیماریها میتوانند از طریق تماس مستقیم، گاز گرفتن، خراشیدگی یا قرار گرفتن در معرض فضولات حیوانی منتقل شوند. به عنوان مثال میتوان به هاری، سالمونلوز و آنفولانزای پرندگان اشاره کرد.
پاتوژنهای منتقله از غذا
در محیطهای کاری که غذا تهیه یا جابجا میشود، وجود پاتوژنهای منتقله از غذا میتواند منجر به شیوع بیماری شود. باکتریهایی مانند سالمونلا، کمپیلوباکتر و لیستریا میتوانند مواد غذایی را آلوده کرده و باعث عفونتهای دستگاه گوارش شوند. اقدامات بهداشتی نامناسب مواد غذایی، کنترل ناکافی دما، و آلودگی متقابل میتواند به گسترش این عوامل بیماریزا کمک کند.
اجرای اقدامات پیشگیرانه مؤثر برای به حداقل رساندن خطرات مرتبط با این عوامل بیولوژیکی مضر برای کارفرمایان بسیار مهم است. این شامل اقدامات بهداشتی مناسب، تمیز کردن و ضدعفونی منظم، تهیه تجهیزات حفاظت فردی، ترویج بهداشت شخصی خوب و آموزش کارکنان در مورد خطرات احتمالی است. نظارت منظم و ارزیابی خطر میتواند به شناسایی و رسیدگی به هرگونه خطرات بالقوه سلامت در محل کار کمک کند.
بیماریهای ناشی از تماس با عوامل بیولوژیک
تماس با عوامل بیولوژیکی مضر در محیط کار میتواند منجر به بیماریها و شرایط مختلف سلامتی شود. در این بخش چند نمونه آورده شده است.
- عفونتهای تنفسی: قرار گرفتن در معرض باکتریها یا ویروسها از طریق استنشاق میتواند منجر به عفونتهای دستگاه تنفسی مانند برونشیت، ذاتالریه یا سل شود.
- بیماریهای گوارشی: خوردن غذا یا آب آلوده به باکتریهایی مانند سالمونلا یا انگلهایی مانند ژیاردیا میتواند باعث عفونتهای دستگاه گوارش شود و در نتیجه علائمی مانند اسهال، استفراغ و درد شکم ایجاد کند.
- عفونتهای پوستی: تماس با برخی از باکتریها، مانند استافیلوکوکوس اورئوس یا استرپتوکوک پیوژنز، میتواند باعث عفونتهای پوستی مانند سلولیت، زرد زخم یا کورک شود.
- واکنشهای آلرژیک: قرار گرفتن در معرض آلرژنها مانند کنههای گرد و غبار، گرده، یا مواد شیمیایی خاص میتواند باعث واکنشهای آلرژیک در افراد مستعد شود که منجر به علائمی مانند عطسه، خارش، کهیر یا ناراحتی تنفسی شود.
- عفونتهای قارچی: استنشاق یا تماس مستقیم با قارچهایی مانند آسپرژیلوس یا کاندیدا میتواند باعث عفونتهای تنفسی یا پوستی شود، به ویژه در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
- بیماریهای منتقله از طریق ناقل: تماس با بندپایان ناقل بیماریها، مانند پشهها (مالاریا، تب دنگی) یا کنهها (بیماری لایم)، میتواند منجر به بیماریهای ناقل مختلف شود.
برای کارفرمایان ضروری است که اقدامات مناسب برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض این عوامل بیولوژیکی مانند اقدامات بهداشتی مناسب، تمیز کردن منظم و ضدعفونی کردن و همچنین تهیه تجهیزات حفاظت فردی لازم برای کاهش خطر انتقال بیماری در محل کار را انجام دهند.
