شرکت نگین سبز پویش عسلویه

سمپاشی بید

حشره بید پروانه کوچکی است با نام علمی tincola biseliella به رنگ زرد که طول بدن آن ۱۲-۹ میلیمتر می باشد . پروانه های ماده در طول ۳-۲ هفته از عمر خود در حدود صد تخم در محل تاخوردگی های فرش و یا سایر منسوجات پشمی می گذارند . تخم های این پروانه در یکی از مراحل عمر خود به صورت « لارو » در می آیند، اگر خسارات حاصل از بید روی پشم شود و متوجه می شویم خسارات توسط بید بالغ نیست، بلکه توسط نوزاد اوست، یعنی همان لارو که برای رشد خود از پروتئین موجود در پشم تغذیه نموده و با تنیدن تار درروی پشم و حفر دالان هایی در داخل الیاف به آن صدمه می زنند و پس از تبدیل شدن به بید، دوباره تخم گذاری می کنند، به این ترتیب تعداد لارو ها افزایش می یابد . یک حشره بید قادر است پس از چهل نسل در حدود ۴۲ کیلوگرم پشم را نابود کند و در نتیجه میزان تخریب فرش نیز زیاد می شود . در کل دو نوع بید وجود دارد که به پشم صدمه می زند:
۱- بید لباس تحت عنوان Moth
۲- بید قالی تحت عنوان Beetle
روشهای مبارزه با بید
با تمام خطرهایی که بید برای فرش دارد مبارزه با آن به طور کامل امکان پذیر و آسان است . بید از زمان قدیم شناخته شده بود و در هر دوره ای روشهایی برای مبارزه با آن ایجاد شده بود، اما به طریقه صنعتی و در مقیاس بزرگ به کار گرفته نشده اند، مانند سرد کردن با استفاده از مواد طبیعی . در ایران و برخی از نقاط دنیا مرسوم است که فرشها را لوله و یا تا کرده و در میان آن ها حبه های نفتالین و یا کافور قرار می دهند تا بخارهای متصاعده از این مواد محیط زیست را برای این حشره نامناسب سازد، که البته طریقه ای به نسبت قدیمی ولی با ارزش و مفید است .
مسموم کردن محیط تغذیه و تنفس لارو
در این روش از بخارات مسمومی استفاده می شود که برای لارو کشنده می باشد . البته علاوه بر لارو خود بید نیز از بین می رود، اما تخم بید باقی می ماند . پس کاربرد این روش دائمی نیست . موادی که در این روش استفاده می شود نباید برای انسان مضر باشد، مثلاً سیانید هیدروژن(HCN) برای خود انسان نیز خطرناک است و نباید بکار رود . در گذشته از گاز(SO2) برای این منظور استفاده می شده که مقدار زیاد آن نیز برای انسان مضر است. امروزه از مواد آلی مثل نفتالین استفاده می شود، که به دلیل پایین بودن نقطه جوش آن در یک محیط بسته غلظت گاز آن افزایش پیدا می کند، بنابراین در یک فضای بسته مانند درون یک چمدان که لباسهای پشمی داخل آن قرار دارد روشی ارزان و راحت است . علاوه بر نفتالین، ماده آلی دیگر به نام پارادی کلروبترن به کار می رود که عملکردی بهتر دارد، بوی تند و زننده ندارد و بوی آن نسبت به نفتالین زودتر زدوده می شود .از کافور نیز به عنوان ماده ضد بید استفاده می شود که تاثیر آن به مراتب از نفتالین و پارادی کلروبترن کمتر است و بر روی بید قالی هم تاثیر ندارد .
جلوگیری از خسارت بید با روش سرد کردن
در این روش کالای پشمی را در سرما نگهداری می کنند، مثلاً در انگلستان و آمریکا جهت نگهداری پوست خز از این روش استفاده می شود . در این روش بید از بین نمی‌رود بلکه به خواب می رود و در صورت گرم شدن، فعالیت خود را شروع می کند، تنها کاری که می توان انجام داد این است که با گرم کردن و سرد کردن متوالی لارو ها را از بین برد . بعنوان مثال : کالا ابتدا در دمای (۸- سانتیگراد ) و بعد در دمای (۱۰ درجه سانتیگراد) قرار داده می شود . این عمل چند بار تکرار می شود . بعد از تکرار این عمل و از بین رفتن لارو ها، می توان کالا را در دمای (۵-۴) درجه برای مدت زمان طولانی و به دور از آسیب بید نگهداری نمود .
مسموم کردن بید از طریق تماس با سم
در این روش ماده به کار برده شده باعث مسموم شدن و از بین رفتن بید و لارو می گردد . سم (D.D.T) که مشتق از دی فنیل متان است ماده ای است ارزان قیمت و به میزان (۲۵/۰-۱/۰) درصد برای ضد بید کردن پشم استفاده می شود . ثبات شستشویی ندارد یعنی در اثر شستشوی کالا از بین می رود . استفاده از آن در طبیعت ممنوع است که به دلیل غیرقابل تجزیه بودن آن می باشد .
ماده دیگری که به عنوان جایگزین آن به کار می رود، کلروفنیل کلرومتیل سولفور (CCS) می باشد .مواد به کار رفته در این روش به صورت سطحی روی الیاف می نشیند و به مرور زمان از کالا جدا شده و یا بر اثر شستشو از بین می رود .